MODERNE GECOMPONEERDE MUZIEK is niet erg bekend bij de meeste mensen. Ook bij mij niet. Je komt het gewoon niet tegen. Incidenteel in een NPS documentaire over een componist, bij zomergasten (Reinbert de Leeuw), in DWDD een mini opera van Jacob terVeldhuis. Of in mijn geval, als je geschikte muziek zoekt voor bij een muziekverhaal.

IN DE KLAS kun je er goed mee werken. Refereer aan experimenteren, uitvinden en digitale media. Zo werken veel moderne componisten. Experimenteren en uitvinden, voor kinderen een heel natuurlijke houding van werken.

WAAR GAAT MODERNE muziek dan over?  Muziek drukt natuurlijk altijd uit waar de componist mee bezig is. Maar geeft ook vaak sferen/omstandigheden  weer: druk, intens, gevoelig, dreigend, verwarrend, klankkleuren, humor enz.

In deze tijd zijn er veel mogelijkheden bij gekomen: Experimenteren met ritme, geluiden en elektronica. Loslaten van vaste toonsoorten en maatsoorten. Gebruik maken van digitale media. 

EEN KORTE GESCHIEDENIS:

EXPERIMENTEREN, UITVINDEN EN COMPONEREN

Je hebt in de 20e en 21e eeuw nog steeds componisten die muziek maken voor slagwerk of orkest. Vaste toonsoorten en maatsoorten worden losgelaten. En vanaf  1930 komen er ook elektrisch versterkte instrumenten bij (vooral in de jazz en popmuziek) en experimenteert men met elektronische geluiden. 

DE BANDRECORDER. 

Wanneer rond 1940 de bandrecorder is uitgevonden kan men klank veranderen, versnellen, vertragen, herhalen, knippen en plakken. Dat kan nog steeds, maar dan digitaal. Iedereen op zijn eigen computer.

VERBODEN. 

Tijdens de 2e Wereldoorlog werd abstracte kunst verboden door Hitler. Impressionisme, Expressionisme, Kubisme enz. Jazz muziek, Bartok, Stravinsky, Schonberg enz. Een hele lange lijst van stromingen en kunstenaars stonden op de lijst van “entartete” kunst en werd verboden. 

MUZIEK IN DE KLAS:

1.JE EIGEN MUZIEK MAKEN. Met muziekapps.  Zie Tony-b machine  of Ik componeer  om zelf muziek samen te stellen. Kan individueel of met zijn tweeën.

2.EEN KLEIN GROEPJE 2 -3 kinderen kunnen met een telefoon geluiden/muziek opnemen en bewerken op de telefoon of computer, om er zo een eigen mini compositie van te maken. 

3.IN DE MUZIEKWERKPLAATS, waar je met ongeveer 12 kinderen in kleine groepjes kunt werken aan een opdracht, kun je heel goed bezig zijn met moderne muziek. Bijvoorbeeld met het onderwerp klankkleur. De uitwerking zou zo kunnen zijn:

Doel: Klankkleuren ontdekken en maken op muziekinstrumenten, keyboard of synthesizer.

Introduceer met een paar korte stukjes muziek. (Gebruik hiervoor muziek uit de hedendaagse muziekquiz.) Maak kaartjes met woorden erop die kinderen kunnen helpen bij het benoemen van wat ze horen.

Bijvoorbeeld: Licht. Het heelal. Helder. Mist. Spannend. Rust. Zwaar. Chaos. Structuur enz enz. Misschien kunnen de kinderen zelf ook toepasselijke woorden bedenken.

Naar aanleiding van deze begrippen gaan de kinderen nu zelf muziek maken dat past bij een van de begrippen. In groepjes van 2-4 kinderen. 

 Middenbouwers Brenda en Amber maken muziek met de begrippen Hoog en Laag 

 Middenbouwers Ilias en Miquel zoeken 3 klankkleuren op de synthesizer en maken er muziek mee.

* De kinderen kunnen hun muziek ook tekenen. Dat kan heel verhelderend zijn. Kijk maar naar Ligeti’s Artikulation. (eventueel in een aparte les)

Na het oefenen laat elk groepje zijn muziek horen aan de groep. Feedback!

4.IN DE KLAS kan dezelfde introductie natuurlijk ook. Alleen het uitwerken van de opdrachten kan maar met 1 zelfstandig groepje tegelijk, tenminste als er een plek op school is waar het kan oefenen. 

ENKELE VOORBEELDEN VAN MODERNE COMPOSITIES: Componisten en DJ’s maken van bestaande geluiden/muziek weer nieuwe muziek en gebruiken synthesizers en mengtafels om nieuwe geluiden te maken.  

 

Dit stuk Grab it! is gemaakt door JACOB TER VELTHUYS (geboren in 1951) in 1999. De componist gebruikt beelden en geluid van de TV en bewerkt het. De elektrische gitaar speelt mee. 

LIGETI (1923-2006) schreef het stuk Articulatie in 1958 (de manier waarop je iets uitspreekt) Hieronder de partituur (zoals de muziek genoteerd is) en de muziek. Voor iedereen goed te volgen! De muziek= Articulatie

ARMIN VAN BUUREN DJ op het festival Tomorrowland in 2014

 

Exotische vogels (1956-58) van OLIVIER MESSIAEN. Deze componist was geobsedeerd door vogels en hun gezang en gedrag. Hij liep uren door de bossen om vogel geluiden op te nemen. Hij gebruikte het materiaal in zijn composities. Hieronder legt Messiaen zelf uit hoe hij werkt. Dat doet hij grappig.

Hieronder werk van EDGAR VARESE (1883-1965) Het heet: een elektronisch gedicht. (1958) Varese was een echte uitvinder op het gebied van de elektronische geluiden en muziek.

De Poeme Electronique hoorde bij een licht en geluidshow van het bedrijf Philips op de wereldtentoonstelling in Brussel in 1958.(!) Philips wilde de mensen laten zien hoe ver de techniek al was. Het You Tube filmpje laat zien hoe de muziek toen werd uitgevoerd.

Zie verder de hedendaagse muziekquiz bij de Bovenbouw