MUZIEK IN DE 20e EEUW is heel divers. Een eeuw van muzikale vernieuwing. Er is zowel grote symfonische werk in romantische stijl geschreven als impressionistische en ritmische muziek gemaakt en na de 2e WO wordt er veel geëxperimenteerd  (elektronisch en instrumentaal) in de “klassieke”, maar ook in de popmuziek.

Na de 2e WO is er ook een grote ontwikkeling en verspreiding van alle muzieksoorten dank zij nieuwe media. (Grammofoonplaat, cassette bandjes, cd’s, tv, computers, iPhones enz.) Heel belangrijk dat heel veel mensen op de wereld nu kennis kunnen nemen van diverse muziekstijlen.

Wat is er vernieuwend in de 20e eeuw?

IMPRESSIONISTEN schilderen met KLANKKLEUR (Frankrijk)

                                                         Claude Monet La Gare-St. Lazare 1877 National Gallery

Geïnspireerd door de richting die de schilderkunst opging wilde ook componisten uitdrukking geven aan hun indrukken, het schilderen van een sfeer. Het ging er bij de impressionisten niet om wat er precies werd verbeeld, maar wat de impact ervan was op de componist. Klankkleur werd dus een belangrijk onderwerp.

Beroemde componisten: Ravel, Milhaud, Poulenc, Debussy en Honegger

Honegger (1892-1955) Gefascineerd door de stoomlocomotief schreef hij dit bijzondere stuk voor orkest in 1923

SLAGWERK/RITME WORDT BELANGRIJK

Stravinsky, Bartok en Varese maakten ritme in de muziek belangrijk.

STRAVINSKY componeerde muziek bij een ballet waarin sterdanser Vaclav Nijinsky danste. Het ballet heette LE SACRE DU PRINTEMPS  (het offer voor de lente)

Het is een verhaal geïnspireerd op een Russische vertelling. Een jong meisjes wordt geofferd door zich dood te dansen zodat de lente kan beginnen.

Zowel het ballet als de muziek waren zeer vernieuwend. Geen roze tutu balletpakjes en  elegante pasjes of harmonische muziek, maar stampende ritmes en wilde muziek en dans voerden de boventoon. Zoiets had men nog nooit gezien. Schande!

De voorstelling zorgde voor een grote rel in Parijs in 1913, tijdens de  premiere. Mensen schreeuwden door de muziek heen, anderen applaudisseerden daarop extra hard. Er werd gevochten en gescholden. Het zaallicht werd nog aangedaan, maar de rust keerde niet terug…..

Hieronder een foto van de danseressen uit 1913!

 

Hieronder een uitvoering  van de Sacre met modern ballet.

EXPERIMENTEREN

Met 12 toonstoonladder, of zonder toonladders, met klanken, met ritme, met electronica, met vorm.

IN MINIMAL MUSIC wordt gespeeld met de vorm. Vanuit een korte melodie of ritme dat eindeloos herhaald wordt ontstaat er door een rust of een kleine variatie een verschuiving. Heeft een hypnotiserend effect en uitvoeringen kunnen uren duren!

Clapping Music van Steve Reich is een leuk en kort voorbeeld van minimal music.

Kun je ook uitvoeren in de klas (BB): zie filmpje en gebruik als houvast de woorden: Mandarijn Appel Peer Banaan. De verschuiving ontstaat als 1 groep 1 “mandarijn” rust toevoegt en de andere groep gewoon doorgaat.

IN DEZE TIJD wordt er nog steeds geëxperimenteerd, maar componisten grijpen meer terug naar herkenbare muziek, waar gevoelens en sferen te herkennen zijn. Soms is er ook een combinatie van muziek uit andere culturen, jaar, pop enz. En het gebruik maken van video materiaal zie het hoofdstuk Moderne muziek.